Delier, ook wel bekend als delirium, is een medische aandoening die gekenmerkt wordt door plotselinge veranderingen in het bewustzijn en de cognitieve functies. Het is een acute verwardheid die vaak optreedt bij oudere volwassenen, maar kan ook voorkomen bij mensen van alle leeftijden. Een delier wordt meestal veroorzaakt door een onderliggende medische aandoening, zoals een infectie, uitdroging, medicatiegebruik of een operatie.
Symptomen van Delier
De symptomen van delier kunnen variëren afhankelijk van de persoon en de oorzaak van het delier, maar over het algemeen omvatten ze de volgende:
– Verwarring en desoriëntatie: de persoon kan gedesoriënteerd zijn in tijd, plaats en persoon. Ze kunnen moeite hebben om hun omgeving te herkennen of te begrijpen wat er om hen heen gebeurt.
– Verminderde aandacht en concentratie: de persoon kan moeite hebben om zich te concentreren of om zich gedurende langere tijd op een taak te focussen.
– Geheugenproblemen: de persoon kan moeite hebben om recente gebeurtenissen te onthouden of om nieuwe informatie te leren.
– Rusteloosheid en onrust: de persoon kan prikkelbaar, rusteloos of geagiteerd zijn. Ze kunnen moeite hebben om stil te zitten of om te ontspannen.
– Slaapstoornissen: de persoon kan moeite hebben om in slaap te vallen, langere tijd wakker te blijven of een normaal slaappatroon te behouden.
– Verminderde motorische functie: de persoon kan moeite hebben om te lopen, hun evenwicht te bewaren of normale motorische taken uit te voeren.
In ernstige gevallen kan een delier gepaard gaan met hallucinaties, delusies en veranderingen in de hartslag en de bloeddruk. Het is belangrijk om een delier snel te herkennen en te behandelen, omdat het kan leiden tot complicaties en een verslechtering van de algehele gezondheid.
Oorzaken van Delier
Een delier kan veroorzaakt worden door verschillende factoren, waaronder:
– Infecties: zoals een urineweginfectie, longontsteking of een infectie van de luchtwegen.
– Uitdroging: een tekort aan vocht in het lichaam kan leiden tot een verstoring van de elektrolytenbalans en het functioneren van de hersenen beïnvloeden.
– Medicatiegebruik: sommige medicijnen, zoals slaapmiddelen, pijnstillers en antipsychotica, kunnen bijdragen aan het ontstaan van een delier.
– Operaties: chirurgische ingrepen en de daarbij gebruikte verdovingsmiddelen kunnen delier veroorzaken, vooral bij oudere volwassenen.
– Onderliggende gezondheidsproblemen: mensen met chronische aandoeningen, zoals dementie, Alzheimer, Parkinson en lever- of nierproblemen, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van delier.
Diagnose en Behandeling van Delier
Om een delier te kunnen diagnosticeren, zal een arts de medische geschiedenis van de persoon in kaart brengen, een lichamelijk onderzoek uitvoeren en mogelijk aanvullende testen bestellen, zoals bloedonderzoek of een hersenscan.
De behandeling van delier richt zich op het identificeren en aanpakken van de onderliggende oorzaak, het verbeteren van de symptomen en het voorkomen van complicaties. Dit kan onder andere inhouden:
– Het aanpassen van medicatie: het verminderen van medicijnen die het risico op delier verhogen en het voorschrijven van alternatieve medicijnen indien mogelijk.
– Het behandelen van onderliggende gezondheidsproblemen: het beheren van chronische aandoeningen en het aanpakken van infecties, uitdroging of andere medische problemen.
– Het bieden van ondersteuning en veiligheid: het zorgen voor een rustige omgeving, het verstrekken van comfort en het verminderen van risicofactoren zoals slaapgebrek, pijn of de aanwezigheid van felle lichten of harde geluiden.
– Het betrekken van een multidisciplinair behandelteam: het inschakelen van verschillende zorgverleners, zoals een geriater, een verpleegkundige, een psychotherapeut of een fysiotherapeut, om de zorg en behandeling te optimaliseren.
Preventie van Delier
Hoewel delier niet altijd te voorkomen is, zijn er maatregelen die genomen kunnen worden om het risico te verminderen, met name bij oudere volwassenen:
– Vermijd uitdroging: zorg voor voldoende vochtopname, vooral bij warm weer, tijdens ziekte of na een operatie.
– Beheer medicatiegebruik: overleg regelmatig met een arts over de medicijnen die gebruikt worden, bespreek eventuele bijwerkingen en overweeg alternatieven indien nodig.
– Bevorder een gezonde levensstijl: zorg voor voldoende lichaamsbeweging, een uitgebalanceerd dieet en voldoende rust en slaap.
– Creëer een veilige omgeving: zorg voor voldoende verlichting, vermijd obstakels en valgevaarlijke situaties, en help bij het handhaven van een regelmatig dag- en nachtritme.
Conclusie
Delier is een ernstige medische aandoening die significante gevolgen kan hebben voor de gezondheid en het welzijn van een persoon. Het is belangrijk om de symptomen van delier te herkennen en snel actie te ondernemen om de onderliggende oorzaak aan te pakken en de symptomen te verlichten. Door preventieve maatregelen te nemen en een goede zorg en behandeling te bieden, kan het risico op delier worden verminderd en kunnen complicaties worden voorkomen. Raadpleeg altijd een medisch professional voor een juiste diagnose en behandeling bij vermoeden van delier.
